«Ω, εσείς βαθυστόχαστοι δάσκαλοι της απλότητας, δεν θα ήταν άραγε δυνατόν να βρει κανείς τη στιγμή μιλώντας; Όχι, μόνο σιωπώντας βρίσκει κανείς τη στιγμή. Όταν κάποιος μιλά, έστω για να πει μία και μόνη λέξη, χάνει τη στιγμή – η στιγμή είναι μόνο στη σιωπή.
Επειδή οι άνθρωποι δεν μπορούν να σωπάσουν σπάνια αναγνωρίζουν πότε είναι η στιγμή και πως να την αξιοποιήσουν σωστά. Δεν μπορεί να σιωπήσει και να περιμένει, γι αυτό και η στιγμή δεν έρχεται ποτέ α΄ αυτόν. Δεν μπορεί να σιωπήσει γι αυτό και δεν αντιλαμβάνεται την στιγμή ακόμα και παρουσιαστεί μπροστά του. Αν και γεμάτη νόημα, η στιγμή δεν προειδοποιεί με κάποιο μήνυμα για την έλευση της. Έρχεται πολύ ξαφνικά, όταν έρχεται.
Ούτε έρχεται με θόρυβο και με φωνές, όσο μεγάλη σημασία και αν έχει το μήνυμα που φέρνει. Όχι, έρχεται απαλά, με βήμα πιο ελαφρύ από το ελαφρύτερο πάτημα οποιουδήποτε πλάσματος καθώς έρχεται με το ελαφρύ βήμα του ξαφνικού. Συνεπώς πρέπει κανείς να είναι απολύτως σιωπηλός για να νιώσει πως «τώρα είναι εδώ». Και αμέσως φεύγει. Γι αυτό πρέπει κανείς να ήταν απόλυτα σιωπηλός για να την αξιοποιήσει.
Ούτε έρχεται με θόρυβο και με φωνές, όσο μεγάλη σημασία και αν έχει το μήνυμα που φέρνει. Όχι, έρχεται απαλά, με βήμα πιο ελαφρύ από το ελαφρύτερο πάτημα οποιουδήποτε πλάσματος καθώς έρχεται με το ελαφρύ βήμα του ξαφνικού. Συνεπώς πρέπει κανείς να είναι απολύτως σιωπηλός για να νιώσει πως «τώρα είναι εδώ». Και αμέσως φεύγει. Γι αυτό πρέπει κανείς να ήταν απόλυτα σιωπηλός για να την αξιοποιήσει.
Τα κρίνα του αγρού και τα πετεινά του ουρανού
(14 Μαίου, 1849)
μετάφραση, Α. Χαρισιάδης
Θέλει μερικούς αιώνες ακόμα να απλωθεί το μήνυμα του και να αγγίξει περισσότερους. Θα γίνει όμως κι αυτό γιατί τα μεγάλα πνεύματα δεν χάνονται παρά βρίσκουν αργά και σταθερά τη θέση τους στις ζωές μας.
7 σχόλια:
"Ναι, στις ζωές μας και όχι στον κόσμο των ιδεών, αρκετά πια μ΄ αυτές. Γιατί όπως είπε κι ο άλλος αγαπημένος, ο Νίτσε: "Να γράφεις με το αίμα σου αλλιώς καλύτερα να σιωπάς". Έγραψες με δυο λόγια, όλα όσα θέλω να φωνάξω τον τελευταίο καιρό...Αγιάτρευτος Νίτσε...
@tradescadia
Καλημέρα dear T και καλή Κυριακή.
Καλησπέρα.
Μου άρεσε πολύ το post σου. Μου θύμισε μια ρήση του αγαπημένου μου Ντοστογιέφσκυ, από τους "Αδελφούς Καραμάζωφ": "Πρέπει ν' αγαπήσουμε πώτα τη ζωή, και μετά να βρούμε το νόημα της" (δια χειλέων Στάρετς Ζωσιμά).
Χώρια που παραθέτεις κι ένα -επιτέλους!- κατανοητό, για μένα, απόσπασμα του Κίρκεγκωρ. Κάποτε δοκίμασα να διαβάσω την "Ασθένεια προς θάνατον", αλλά στάθηκε αδύνατον: δεν καταλάβαινα γρυ, σχεδόν...
Γενικά, αυτό που μ'αρέσει και με ελκύει σε κάτι τέτοιους ανθρώπους, όπως ο Κίρκεγκωρ, είναι ότι δεν αρνούνται την οδύνη που είναι σύμφυτη με την ανθρώπινη κατάσταση. Όλα τα υπεραισιόδοξα, της μόδας και του συρμού, μου φαίνονται στην καλύτερη περίπτωση άμυνες, και στη χειρότερη απάτες.
Θυμάμαι πόσο με εκνεύριζε απ' αρχής το κοσμαγάπητο σλόγκαν του Coellho, το "εάν θέλεις κάτι πολύ, τότε όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις", στο οποίο ένας φίλος αντιτείνει το εξαάισιο - και πιο ρεαλιστικό- "όταν θέλεις κάτι πολύ, το σύμπαν σε έχει χεσμένο".
Χαιρετώ!
Μιλώντας για Κίρκεγκωρ, έχεις διαβάσει τη "Θεραπεία" του Ντέιβιντ Λοτζ (εκδ. Bell);
Χαίρομαι πραγματικά που σου άρεσε. Eίναι ένα από τα πιο κατανοητά και ίσως και λυρικά κομμάτια του Κίρκεγκωρ. Θέλω μάλιστα να ψάξω να βρω αν έχει ήδη μεταφραστεί στα Ελληνικά. Αλλιώς θα κάτσω να το μεταφράσω.
Ο Κίρκεγκωρ μου είναι πολύ αγαπητός ως φιλόσοφος (και θα το ξαναπώ, και ψυχολόγος). Τα κείμενα του είναι πράγματι πολύ δύσκολα. Ώρες-ώρες γράφει σαν να ξεχνάει πως δεν έχουμε όλη την μεγαλοφυΐα του και δεν κάνει τον κόπο να μας πάρει από το χέρι, σιγά-σιγά. Φαντάζομαι πως με τους ρυθμούς που έγραφε δεν θα του ήταν αυτό και πολύ εύκολο. Ωστόσο, βρίσκω πως τελικά τα βιβλία του δεν είναι απροσπέλαστα. Με αργή ανάγνωση και επιμονή τελικά αρχίζεις να καταλαβαίνεις τη γλώσσα του. Κάπως έτσι διάβασα και το "Ασθένεια προς Θάνατον". Στο πρώτο ένα τρίτο ήμουν χαμένος, αλλά επέμεινα και τελικά ανταμείφθηκα. Όχι πως το έχω κατακτήσει πλήρως αλλά μου έχει δώσει το βιβλίο ήδη πολλά.
Εκπληκτικό το "Πρέπει ν' αγαπήσουμε πρώτα τη ζωή, και μετά να βρούμε το νόημα της" ως στάση ζωής. Συνήθως ξεκινάμε ανάποδα.
Όσο για το σύμπαν, αδιαφορεί πλήρως για την ύπαρξη μας και αυτό είναι ακόμα πιο σκληρό ώρες-ώρες να το δεχτούμε. Μια ύπαρξη που για το σύμπαν δεν είναι τίποτα και για μας τα πάντα.
Όσο για το βιβλίο που αναφέρεις, δεν το έχω διαβάσει. Σχετίζεται κάπως με τον Κίρκεγκωρ;
Το βιβλίο αυτό έχει την σπάνια αρετή να πραγματεύεται σοβαρά θέματα με πολύ και εκλεκτό χιούμορ. Βασικά, ο πρωταγωνιστής - δεν τον ονομάζω ήρωα, μόνο ηρωικός δεν είναι- κάποια στιγμή αρχίζει ένα ταξίδι εσωτερικής αναζήτησης, με αφορμή κάποια λίγα πράγματα που διάβασε του αγαπημένου σου Σαίρεν - ή όπως αλλιώς προφέρεται. Πιστεύω πωςθα σου άρεσε.
Για τη ρήση του Ντοστογιέφσκυ: Εικάζω πως ψάχνουμε το νόημα της ζωής αντί να την αγαπήσουμε πρώτα, όταν τα βιώματά μας είναι τέτοια που να καθιστούν ανέφικτο, ή πολύ δύσκολο, το να αγαπήσουμε τη ζωή. Ψάχνουμε για νόημα, κάνουμε διανοητικές κατασκευές, αναλύσεις και τέτοια, όταν η εμπειρία μας (κυρίως, οι βασικές και πρωταρχικές μας σχέσεις), μας ωθούν να αντιμετωπίσουμε με κάποιον τρόπο ένα αδιέξοδο.
Χμ... Δεν ξέρω πόσο στέκει το παραπάνω, αλλά δυσκολεύομαι κι εγώ να βγάλω νόημα τώρα που το ξαναδιάβασα. Περασμένη γαρ η ώρα...
Θα επανέλθω, ενδεχομένως...
Να είσαι καλά.
..και αν με δείτε ποτέ σας να πέφτω στο βυθό, μη ξεχάσετε μαζί, να μου βάλετε ΝΙΤΣΕ, για να μπορέσω ξανά να αναδυθώ.
@πυγμή
Ναι! Ο Νίτσε είναι η σωστή συντροφιά, τόσο για τις δύσκολες καταδύσεις στους βυθούς και τις αβύσσους όσο και για τις θριαμβευτικές επιστροφές!
Δημοσίευση σχολίου