Πέμπτη, Νοεμβρίου 09, 2006

Άηχος Θρήνος


Που υπάρχει ένα τέλος αυτού, του άηχου θρήνου,
Του σιωπηλού μαρασμού των φθινοπωρινών ανθών
Που ρίχνουν τα πέταλά τους και μένουν ασάλευτα
Πού υπάρχει ένα τέλος για τα συντρίμμια που παρασύρονται,
Για τη δέηση των οστών στην ακτή, τη δέηση που δεν αρθρώθηκε
Τη δέηση στον καταστροφικό ευαγγελισμό;


Where is there an end of it, the soundless wailing,
The silent withering of autumn flowers
Dropping their petals and remaining motionless;
Where is there an end to the drifting wreckage,
The prayer of the bone on the beach, the unprayable
Prayer at the clamitous annunciation?


Από τα Τέσσερα Κουαρτέτα του Έλιοτ
Μετάφραση Παυλίνα Παμπούδη
Ο πίνακας είναι του Michael Hodgson

Σαν άγνωστη εξωτική ήπειρος είναι η ποίηση του Έλιοτ για μένα. Καθόλου δεν είμαι εξοικειωμένος με τον κόσμο του. Παρόλα αυτά η γοητεία που μου ασκεί είναι μεγάλη. Το ενδιαφέρον μου ξεκίνησε μάλλον από την σχέση που έχει με την ποίηση του Σεφέρη. Ο Σεφέρης είναι ο δεύτερος πιο αγαπημένος μου Έλληνας ποιητής, μετά τον Καβάφη. Η επιρροή που είχε από την ποίηση του Έλιοτ είναι πολύ γνωστή. Οι πρώτες μου λοιπόν αναγνώσεις ήταν από καθαρή περιέργεια. Ήθελα να δω πως σχετίζεται ο Έλιοτ με τον Σεφέρη.

Έτσι ξεκίνησα. Ως συνήθως οι προσεγγίσεις μου σε έργα που έχουν μεγάλη έκταση δεν είναι συστηματικές. Μου αρέσει να ξεκινάω τσαλαβουτώντας. Αρχίζω συνήθως από τη μέση κάποιου έργου, κάτι σαν δειγματοληψία. Να δω αν μου κάνει το έργο για να αρχίσω μετά να το μελετώ αργά και συστηματικά. Έχοντας όμως ήδη πάρει μια γεύση.

Σε αυτές τις πρώτες επαφές βρίσκομαι ακόμα και το αποτέλεσμα είναι πολύ γοητευτικό για μένα. Ανακαλύπτω ένα βάθος και μια δύναμη που με ξαφνιάζει και ώρες-ώρες με τρομάζει και λίγο. Μου αρέσει η όλη αυτή διαδικασία. Νομίζω πως θα υπάρξει συνέχεια.


5 σχόλια:

Christophorus είπε...

Χμμμ... το κατάστημα διαθέτει Έλιοτ... και γάτες... και αναφορές στην ψυχοθεραπεία...

Σαν το σπίτι μου μοιάζει!

Πρώτη φορά μπαίνω, με το δεξί, θυμήθηκα κι εγώ τώρα ένα συγκλονιστικό από την Έρημη Χώρα:

Φίλε μου, αίμα που την καρδιά μου ανακινείς,
Η φοβερή η τόλμη μιας στιγμής παραδομού
Που η εποχή της φρόνησης ποτέ δε θ' αναιρέσει,
Μ' αυτήν, μ’ αυτήν και μόνο έχουμε υπάρξει
Που στις νεκρολογίες μας δε θα βρεθεί ποτέ
Σε μνήμες που τις σκέπασε η ελεούσα αράχνη
'Η κάτω από σφραγίδες, που θρυμμάτισε ο ισχνός συμβολαιογράφος
Στις αδειανές μας κάμαρες.

Χαιρετώ σας!

Αλέξης Χαρισιάδης είπε...

Η επίσκεψη σου έφερε δώρο πολύτιμο, ποίηση στα καλύτερα της. Ευχαριστώ απο καρδιάς.

Christophorus είπε...

Μια και σ' αρέσει ο Έλιοτ, είπα να σου παραθέσω το κάτωθι, σε μια παλιά μου μετάφραση, μια και ο καταληκτικός του στίχος "παίζει" με τον στίχο που παρέθεσε το gitsaki:



Animula

« Aπό το χέρι του Θεού πηγάζει η απλή ψυχή»
Σε κόσμο επίπεδο με φώτα που όλο αλλάζουν και θορύβους,
Σε φως ή σκότος, στέγνα ή μούχλα, ζέστη ή παγωνιά.
Γλιστράει ανάμεσα σε πόδια τραπεζιών και καθισμάτων,
Πέφτει κι υψώνεται, από παιχνίδια γραπωμένη και φιλιά,
Εμπρός προελαύνει, τρομάζει ξαφνικά,
Υποχωρεί στου αγκώνα τη γωνιά και στου γονάτου,
Διψά να καθησυχαστεί, αντλεί χαρά
Από μια λάμψη ευωδιαστή του Γιορτινού του ελάτου,
Χαρά απ' τον άνεμο, το πέλαγος, το ηλιόφως.
Στο πάτωμα του ηλιόφωτου τα σχέδια μελετά
Και σ’ ένα δίσκο αργυρό ελάφια φτερωτά.
Συγχέει φαντασιώδες και αληθές,
Αρκείται σε παιγνιόχαρτα και ντάμες και ρηγάδες,
Τι οι νεράιδες πράττουν, τι οι υπηρέτες λεν.
Της ψυχής που μεγαλώνει το φορτίο, βαρύ,
Μέρα τη μέρα πιο πολύ σαστίζει και πληγώνει .
Μήνα το μήνα, σαστίζει και πληγώνει πιο πολύ,
Με τις προστακτικές του « φαίνεσθαι και είναι »
Επιθυμίας κι ελέγχου, μπορώ και δεν μπορώ.
Ο πόνος της ζωής και τ’ όπιο των ονείρων
Κουβαριάζουν τη μικρή ψυχή στο κάθισμα σιμά στο παραθύρι
Πίσω απ' την Encyclopaedia Britannica.
Aπό το χέρι του καιρού πηγάζει η απλή ψυχή
Διστακτική κι εγωπαθής, κακοσχημάτιστη, λειψή,
Ανίκανη να ορμήσει εμπρός ή να οπισθοχωρήσει,
Φοβάται την αλήθεια τη θερμή, το προσφερόμενο αγαθό,
Αρνείται του αίματος τις απαιτήσεις,
Των ίδιων της των ίσκιων η σκιά, φάντασμα μεσ’την ίδια της τη θλίψη,
Που ακατάστατα χαρτιά σε σκονισμένη κάμαρα θ’ αφήσει,
Ζώντας για πρώτη της φορά μεσ’ τη σιωπή, που ακολουθάει τη στερνή Μετάληψή της.

Δεηθείτε για τον Guiterriez, άπληστο για ταχύτητα και ισχύ,
Για τον Boudin, που ανατινάχτηκε, κομμάτια, στον αέρα.
Γι ' αυτόν εδώ, που πλούτο απέκτησε πολύ,
Και ’κείνον ’κει, που ετράβηξε το δρόμο το δικό του.
Για τη Floret δεηθείτε, που ανάμεσα στα έλατα τη σπάραξαν σκυλιά,
Για μας δεηθείτε˙ τώρα, καθώς και τη στιγμή της γέννησής μας.

Αλέξης Χαρισιάδης είπε...

Είναι ωραίο να ξεκινά την μέρα του κανείς διαβάζοντας καλή ποίηση. Σ΄ ευχαριστώ και πάλι. Ναι, ταιριάζει με αυτό που έφερε το γιτσάκι και θα έλεγα το φωτίζει. Με εντυπωσιάζει πώς σε μερικές γραμμές περιγράφει την "κατάσταση" του ανθώπου και την επενδύει με μια τρυφερή συμπόνια. Απόλυτα κατανοητή αν αναλογιστεί κανείς την κοινή μας μοίρα.

Πυγμή " PIGMI " είπε...

Λέτε πως επαναλαμβάνω
Κάτι που κι άλλοτε είπα. Θα το ξαναπώ.
Να το πω πάλι;
Για να φτάσεις ως εδώ,
Να φτάσεις εδώ που είσαι, να 'ρθεις από κει όπου δεν είσαι,
Το δρόμο πρέπει ν' ακολουθήσεις που δεν έχει έκσταση.
Σ' ό,τι δεν ξέρεις για να φτάσεις
Το δρόμο πρέπει ν' ακολουθήσεις της αμάθειας.
Για ν' αποχτήσεις ότι δεν κατέχεις
Της απογύμνωσης το δρόμο πρέπει ν' ακολουθήσεις.
Σε ότι δεν είσαι για να φτάσεις
Το δρόμο ν' ακολουθήσεις πρέπει όπου δεν είσαι.
Κι ότι δεν ξέρεις είναι το μοναδικό που ξέρεις
κι ότι κατέχεις είναι αυτό που δεν κατέχεις
κι όπου είσαι είναι όπου δεν είσαι.

T . EΛΙΟΤ

Contrapunctus

  Λίγες μέρες πριν εκδόθηκε η ποιητική μου συλλογή Contrapunctus από τις εκδόσεις Πληθώρα. Ήταν ένα πείραμα αντίστιξις. Ξεκίνησε με το ερώτη...