Πέμπτη, Φεβρουαρίου 19, 2009

Ανδρέας Εμπειρίκος

Οι Αθάνατοι

Πίσω και γύρω από τους αθανάτους των ερήμων και των περιβολιών, τα θνητά φυτά και οι άνθρωποι ζουν και υπάρχουν. Ο ουρανός είναι απύθμενος και η θάλασσα πανδέγμων. Οι άνθρωποι και τα φυτά ζουν την ζωήν των. Εκ πρώτης όψεως, τα πάντα φαίνονται αλλοπρόσαλλα, όμως μια πιο προσεκτική θεώρησις του συνόλου καταδεικνύει στα έκθαμβα μάτια των παρατηρητών ότι παντού υπάρχει μία καταπληκτική συνέπεια, μία δομή, μία αρχιτεκτονική – όχι όμως της επιστήμης, ή του ορθολογισμού, όπως εις τας λιθοδομάς, ή τα άλλα κτίσματα, μα που αποτελεί την κατά ποικίλα διαστήματα προσωρινήν όψιν μιας αείποτε εκτυλισσομένης εντελεχείας, μιας αείποτε πολλαπλασιαζομένης διαρθρώσεως και επικοινωνίας, ενός αείποτε τελουμένου μυστηρίου, που άλλοι το ονομάζουν Κόσμον, άλλοι Χάος , ή Αρμονίαν και άλλοι Θεού σοφίαν.

Μέσα εις αυτήν την απέραντον μεγαλοσύνην και τα μικρά και τα παραμικρά έχουν την πλήρη σημασίαν των και την ανυπολόγιστον βαρύτητά των. Και εντός της αδιαλείπτου παρουσίας του αναμφισβητήτου αυτού συνόλου των μικρών και τεραστίων, των ορατών και αοράτων, των λογικών και των αλόγων, οπίσω και γύρω από τους αθανάτους, που φύονται εις τους κρημνούς και ζουν τόσον εις τας ερήμους όσον και εις τας πόλεις, τα θνητά φυτά, τα ζώα και ημείς οι άνθρωποι, όλοι μαζί, εντός και πέραν του ατομικού, παρά τον θάνατον, εις αιώνα τον άπαντα υπάρχοντες ακμάζομεν.

Γλυφάδα, 7.7.1960


Λατρεύω την κατάφαση του Εμπειρίκου στη ζωή. Το έργο του, το ύφος του, η φωνή του, αποπνέει μία αύρα αποδοχής αλλά και εξύψωσης των πάντων, από το επίπεδο της πεζής καθημερινότητας σ΄αυτό της ιερότητας, του δέους και του θαυμασμού.

Η φωτεινότητα του έργου του εντυπωσιακή. Μεταδίδει μια αίσθηση σφριγιλή και νεανική. Κι αυτό χωρίς καθόλου να αγνοεί την άλλη πλευρά, της ύπαρξης, τη σκοτεινή. Άλλωστε κανένα έργο τέχνης που αξίζει να θεωρείται ως τέχνη δε μπορεί να είναι μονοδιάστατο.

Ο Εμπειρίκος δεν είναι ένας απλός Έλληνας ποιητής. Η ματιά του είναι πανανθρώπινη και τα σύνορα μια χώρας, ακόμα και μιας χώρας που φέρει πάνω της μια σπάνια πολιτισμική κληρονομιά, όπως η Ελλάδα, τον στενεύουν. Ίσως γιαυτό βλέπουμε ακόμα μια αμηχανία και επιφυλακτικότητα απέναντι στο έργο του από τους ανθρώπους των γραμμάτων.

Να προβλέψω πως το έργο του, θα βρει τη θέση που του αξίζει και του αναλογεί. Πολύ πιο πέρα από τα όρια της χώρας μας.

3 σχόλια:

Πυγμή " PIGMI " είπε...

ΕΣΕΊς οι αθάνατοι και οι ωραίοι, να φωτίσετε τη στράτα των εθνών, όπως το άστρο εκείνο που αν και από χρόνους πολλούς έχει πια χαθεί, μοναχό του το φως του κουβαλαει μέσα στο άπειρο, φωτίζοντας τη στράτα του νυχτοπερπατητή.

(Γεώργιος Δροσίνης)

Αλέξης Χαρισιάδης είπε...

@πυγμή

Πολύ όμορφο!

Σ΄ευχαριστώ και πάλι, όχι μόνο για το συγκεκριμένο απόσπασμα-σχόλιο αλλά για την αναπάντεχη και τόσο ευχάριστη εδώ σου παρουσία. :)

Πυγμή " PIGMI " είπε...

Στα τρίστρατα όπου στάθηκεν η αρχαία μάγισσα
Καίοντας με ξερό θυμάρι τους ανέμους
Οι λυγερές σκιές αλαφροπερπατήσανε
Μ'ενα σταμνί γεμάτο αμίλητο νερό στο χέρι.
Εύκολα σα να μπαιναν στον παραδεισο
Κι από την προσευχή των γρύλων που άφρισε τους κάμπους
Οι όμορφες ξεπροβάλανε με δέρμα φεγγαριού
Για να χορέψουνε στο μεσονύχτιο αλώνι'''

Ω σημάδια που περνάτε μεσ'στο βάθος
Του νερού που κρατάει έναν καθρέφτη
Εφτά κρινάκια που λαμποκοπάτε

Οταν ξαναγυρισει το σπαθι του Ωριωνα
Θα βρει φτωχο ψωμι κατω απο το λυχναρι
Αλλα ψυχη στη χοβολη των αστρων
Θα βρει μεγαλα χερια διακλαδωμενα στο απειρο
Ερημα φυκια στερνοπαιδια του γιαλου
Χρονια πετραδια πρασινα

Ω πρασινο πετραδι-ποιος θυελλομαντης ειδε
Να σταματας το φως στη γεννηση της μερας
Το φως στη γεννηση των δυο ματιων του κοσμου!
Ποθοι ετοιμαζουν τον κρατηρα τους
Στην παιδεμενη χωρα της καρδιας,
Κι απο το μοχθο της ελπιδας νεα γη ετοιμαζεται
Για να βαδισει εκει με αετους και λαβαρα
Ενα πρωι γεματο ιριδισμους,
Η φυλη που ζωντανευει τα ονειρα
Η φυλη που τραγουδαει στην αγκαλια του ηλιου.

Ω κορη κορυφαιου θυμου
Γυμνη αναδυομενη
Ανοιξε τις λαμπρες πυλες του ανθρωπου
Να ευωδιασει ο τοπος

Εμπειρίκος Ανδρέας

Contrapunctus

  Λίγες μέρες πριν εκδόθηκε η ποιητική μου συλλογή Contrapunctus από τις εκδόσεις Πληθώρα. Ήταν ένα πείραμα αντίστιξις. Ξεκίνησε με το ερώτη...